Την Τρίτη 2 Φεβρουαρίου, στο café του βιβλιοπωλείου Ianos (Σταδίου 24) γίνεται παρουσίαση του νέου βιβλίου του Γιώργου Κόρδη «Με χώμα και φως, άσκηση ζωγραφικής στη ζωγραφική της άσκησης». Στην καλαίσθητη αυτή έκδοση έχουμε μια προσωπική συνομιλία του ζωγράφου με ασκητικές μορφές της Εκκλησίας μέσα από κείμενα και εικόνες.
Για το βιβλίο θα μιλήσουν η Επίκουρος Καθηγήτρια της Θεολογικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Ιωάννα Στουφή και ο ζωγράφος – Αγιογράφος π. Σταμάτιος Σκλήρης.
Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη.
Ο Γιώργος Κόρδης γεννήθηκε στη Μακρυρράχη Φθιώτιδας το 1956. Σπούδασε Θεολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1975-1979), ενώ παράλληλα έκανε ελεύθερες σπουδές Ζωγραφικής και Βυζαντινής Εικονογραφίας και μελέτησε συστηματικά την Ιστορία και Αισθητική της Βυζαντινής Ζωγραφικής.Από το 2003 είναι Λέκτορας της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (εικονογραφία: θεωρία και πράξη). Συνέχισε τις σπουδές του στις Καλές Τέχνες στη Βοστόνη των Η.Π.Α. (School of the Museum of Fine Arts of Boston, 1987-1989).
Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα, μαθήτευσε κοντά στο μεγάλο Έλληνα χαράκτη Φώτη Μαστιχιάδη, που τον μύησε στον κόσμο της χαρακτικής τέχνης και κυρίως της χαλκογραφίας. Από το 1993 ως το 1997 προσέγγισε εικονογραφικά τα λογοτεχνικά κείμενα του Παπαδιαμάντη και άλλων Ελλήνων λογοτεχνών (Κόντογλου, Καρκαβίτσα, Μωραϊτίδη), καθώς και λαϊκά παραμύθια της Κύπρου. Παράλληλα ασχολήθηκε με την έκδοση συλλεκτικών βιβλίων. Από το 1990 ασχολείται συστηματικά με τη διδασκαλία της βυζαντινής ζωγραφικής, οργανώνοντας σειρές μαθημάτων και καλοκαιρινά σεμινάρια. Πηγή:Πρόναος
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Σερβίας κ.Μπόρις Ταντιτς κατά την χθεσινή συνάντηση του με τον Μακαριώτατο Πατριάρχη Σερβίας κ.κ.Ειρηναίο ετόνισε ότι η Εκκλησία εχει σημαντική θέση στην σερβική κοινωνία.
Ο Πρόεδρος και ο Πατριάρχης συζήτησαν για την θέση του κλήρου και του μοναχισμού της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στο Κοσσυφοπέδιο, καθώς και για την προστασία των πολιτιστικών μνημείων στην νότια σερβική επαρχία.
Κατά την διάρκεια της συνάντησης συμφώνησαν να επισπευσθούν οι εργασίες για την αποπεράτωση του Ιερού Ναού του Αγίου Σάββα στο Βελιγράδι, ενώ εξέτασαν το θέμα του εορτασμού των 1700 χρόνων από την εκδοση του διατάγματος των Μεδιολάνων στην πόλη Νις το ετος 2013.
Στη συνάντηση αυτή συμμετείχε και το Μέλος της Ιεράς Συνόδου ο Μπάτσκας Ειρηναίος.
Ο Επίσκοπος Νύσσης κ.κ. Ειρηναίος Γκαβρίλοβιτς είναι ο νέος Πατριάρχης της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Σερβίας. Στις 14.15 χθές το μεσημέρι οι καμπάνες του Μητροπολιτικού Ναού του Βελιγραδίου εσημαναν την εκλογή του 45ου Πατριάρχη Σερβίας.
Η Αγία Αρχιερατική Σύνοδος της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας εξέλεξε τον νέο Αρχιεπίσκοπο Πεκίου, Μητροπολίτη Βελιγραδίου και Καρλοβακίου και Πατριάρχη των Σέρβων κ.κ. Ειρηναίο με κλήρο.
Νωρίτερα και μετα από τρεις γυρους ψηφοφορίας εξελέγησαν τρεις υποψήφιοι: ο Μητροπολίτης Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας Αμφιλόχιος Ράντοβιτς, ο Επίσκοπος Μπάτσκας Ειρηναίος Μπούλοβιτς και ο επίσκοπος Νύσσης Ειρηναίος. Οι δύο πρώτοι, καθηγητές της Θεολογικής Σχολής Βελιγραδίου, ελληνομαθείς, γνωστοί μεγάλοι θεολόγοι και πνευματικα παιδιά του πατρός Ιουστίνου Πόποβιτς ήταν οι επικρατέστεροι για τη νίκη.
Όμως και αυτή τη φορά εγινε η εκπληξη όταν από τον επι του Ευαγγελίου φάκελο, ο Ηγούμενος Γαβριήλ ανέσυρε το ονομα του ογδοντάχρονου Νέου 45ου Πατριάρχη Σερβίας κ.κ.Ειρηναίου. Στην εκλογική σύνοδο συμμετείχαν 45 Μητροπολίτες και Επίσκοποι. Αμέσως μετα την εκλογή του ο Νέος Πατριάρχης των Σέρβων κ.κ.Ειρηναίος δήλωσε ότι η εκλογή του ηταν θεία ευδοκία και ευδοκία της Αγίας και Ιεράς Συνόδου και ότι θα εργαστεί στον αγρό του Κυρίου σε συνεργασία με ολους τους Επισκόπους της Σερβικής Εκκλησίας.
Στο επικεντρο του πολυήμερου εορτασμού του κύκλου του Δωδεκαημέρου, βρίσκεται η διπλή εορτή Χριστούγεννα-Φώτα, η για να χρησιμοποιήσουμε ένα παλαιό ορο που συμπεριλαμβάνει και τα δυο γεγονότα: «Τα επιφάνεια». Πρόκειται για ένα παλαιό ορο που σήμαινε την φανέρωση μιας επίγειας θεότητας. Ηταν μια γιορτή, ένα χαρμόσυνο γεγονός. Στη θέση αυτών των ψευδών επιφανειών η Εκκλησία μας από πολύ νωρίς τοποθέτησε την επιφάνεια του μόνου αληθινού Θεού, μέσα από την ενανθρώπιση του Σωτήρος Χριστού. Γρήγορα όμως και συγκεκριμένα τον 4ο αιώνα «τα επιφάνεια χωρίστηκαν σε Χριστούγεννα και Φώτα, στον εορτασμό της γέννησης και της Βάπτισης του Χριστού.Παρά τον διαχωρισμό όμως αυτόν, ο πρωταρχικός χαρακτήρας της εορτής παρέμεινε ο ιδιος: Η διακήρυξη της επιφάνειας του Θεού στο πρόσωπο του Χριστού. Αλλά και όταν αργότερα επικράτησε το πολιτικό ημερολόγιο πάλι οι δυο εορτές μας υπενθυμίζουν την κάθοδο και την αποκάλυψη του Θεού στον κόσμο: Ανοίγει το ετος με τα Φώτα και κλείνει με τα Χριστούγεννα. Η Εκκλησία μας δηλαδή μας υπενθυμίζει διαρκώς, ότι ο Θεός φανερώνεται από αγάπη ανάμεσα μας για να μας αποκαλύψει την αλήθεια και να μας σώσει. Και αυτή η φανέρωση του Θεού μας οδηγεί στην αληθινή γνώση και του Θεού και του κόσμου και του ανθρώπου. Στη συνέχεια μπορούμε εν συντομία να δούμε πως η αποκάλυψη-φανέρωση του Θεού μας οδηγεί στην αληθινή γνώση του ανθρώπου, στην αληθινή ανθρωπογνωσία. Με την κάθοδο του Θεανθρώπου Χριστού μας απεκαλύφθη ο αληθινός Θεός και ο αληθινός ανθρωπος. Μας φανερώθηκε η αληθινή φύση του ανθρώπου: -Γιατί υπάρχει -Ποια η σχέση του με τον κόσμο Αυτή η νέα ανθρωπογνωσία δηλαδή βασίζεται στην ανθρώπινη φύση του Χριστού. Ο Χριστός προσλαμβάνει την ανθρώπινη φύση και την ανακαινίζει. Δηλαδή στον Χριστό γνωρίζουμε τον αληθινό ανθρωπο, γιατί ο Χριστός μας τον φανέρωσε ετσι όπως είναι στις σχέσεις του με το Θεό, τον κόσμο και τον συνάνθρωπο. Με αλλα λόγια γνωρίζουμε ποιοι είμαστε γιατί γνωρίζουμε ποιος είναι ο Χριστός, ο αληθινός ανθρωπος και ο αληθινός Θεός. Ο χριστός δεν μας πηγαίνει πίσω στην προπτωτική κατάσταση του Αδάμ, αλλά πολύ μακρύτερα: Σ’ εκείνο που επρεπε να φθάσει ο Αδάμ και δεν μπόρεσε, στην θέωση. Και το μεγάλο ερώτημα που τίθεται είναι: Μήπως αυτή η θέωση είναι επικίνδυνη για τον ανθρωπο; Μήπως ετσι εχουμε χάσιμο του ανθρώπου; Στην ιστορία του ανθρώπου πολλοί είναι εκείνοι που εθεσαν το Θεό σαν το μέτρο του ανθρώπου. Οτι δηλαδή ο ανθρωπος πρέπει να δοθεί στο Θεό, να θυσιασθεί χάριν του Θεού. Αν όμως ο Θεός είναι το μέτρο μας, τότε σύμφωνα με τις σύγχρονες παραθρησκείες ο ανθρωπος θα πρέπει να απορροφηθεί από το Θεό, να αφομοιωθεί στο Θεό, να ταυτιστεί με το θεό για να γίνει δήθεν ευτυχής. Μήπως όμως ετσι χάνεται, εξαφανίζεται ο ανθρωπος; Οι Πατέρες λένε πω ναι, ετσι εχουμε χάσιμο του ανθρώπινου προσώπου και εξαφάνιση του ανθρώπου. Γι’ αυτό και τονίζουν τόσο πολύ την επιφάνεια του Θεού, την αποκάλυψη και φανέρωση του Θεού στον κόσμο μέσα από την ενανθρώπιση του Δευτέρου Προσώπου της Αγίας Τριάδος, του Υιού και Λόγου του Θεού, του Σωτήρος Ιησού Χριστού. Γιατί η επιφάνεια του Θεού θέτει στο κέντρο ένα άλλο μέγεθος, τον Θεάνθρωπο, τον τέλειο Θεό και τον τέλειο ανθρωπο, τον Σαρκωθέντα Υιό του Θεού Πατρός. Μέτρο του ανθρώπου πλέον είναι ο Θεάνθρωπος Χριστός, τέλειος Θεός και τέλειος ανθρωπος, ολόκληρος Θεός και ολόκληρος ανθρωπος. Ο Θεάνθρωπος Χριστός, αυτό το νέο μέγεθος είναι το κλειδί για να φθάσουμε στο Θεό χωρίς να χαθούμε και να πραγματοποιηθεί ο ανθρωπος χωρίς να καταργηθεί ο Θεός(Αθανάσιος Γιέβτιτς). Ο Θεάνθρωπος Χριστός σώζει θα λέγαμε και το Θεό και τον ανθρωπο, από οποιοδήποτε χάσιμο. Ο Θεός κατεβαίνει μέχρι τον ανθρωπο, για να μπορέσει ο ανθρωπος να ανεβεί μέχρι το Θεό και να μη χαθεί. Ο Θεός ενανθρωπίζεται για να θεωθεί ο ανθρωπος. Το μυστήριο του Θεανθρώπου δεν είναι απλώς ένα δόγμα της πίστης μας, αλλά ο τρόπος του Θεού να δώσει τον εαυτό του στον ανθρωπο και να δεχθεί τον ανθρωπο στον εαυτό του χωρίς να κινδυνεύει(να χαθεί η να καταργηθεί η να μειωθεί) κανείς εκ των δυο. Αυτή είναι η νέα ανθρωπογνωσία που κομίζει η Εκκλησία μας και νοηματοδοτεί τη ζωή μας. Ειναι ελπιδοφόρα, είναι η αισιόδοξη προοπτική για ένα νέο κόσμο, για μια νέα σχέση με το Θεό, για μια νέα αγαπητική σχέση με τους συνανθρώπους μας.
Η Πρωτοχρονιά συμβολίζει την αναγέννηση, την αρχή ενός νέου κύκλου ζωής και τα έθιμα που συνδέονται με την ημέρα αυτή, σε πολλές από τις χώρες των Βαλκανίων έχουν ρίζες στο μακρινό παρελθόν. Η Πρωτοχρονιά γιορτάζεται στις μεγάλες πόλεις των Βαλκανίων με υπαίθριες εκδηλώσεις, συναυλίες, πυροτεχνήματα, ανταλλαγή δώρων, αλλά και χρώμα παραδοσιακό, κυρίως στις αγροτικές περιοχές.
Ρουμανία Ο εορτασμός της Πρωτοχρονιάς στη Ρουμανία έχει έντονο παραδοσιακό άρωμα. Οι Ρουμάνοι υποδέχονται το Νέο Έτος με τη διατήρηση διάφορων εθίμων, τα οποία μεταδίδουν στις μελλοντικές γενιές. Οι περισσότερες από τις παραδόσεις συνδέονται με την καλή τύχη και την ευημερία, με αφορμή την έλευση της νέας χρονιάς .Στη Ρουμανία, την Πρωτοχρονιά τα παιδιά συνθέτουν τη "Σόρκοβα", ένα μπουκέτο από κλαδί, το οποίο στολίζεται με χρωματιστά χάρτινα λουλούδια, για να ευχηθούν ευτυχία το νέο έτος, ενώ αγγίζουν μ' αυτό τους ενήλικες, για να έχουν υγεία και μακροημέρευση.Παραδοσιακά, το μπουκέτο "Σόρκοβα" φτιαχνόταν από ένα ή περισσότερα κλαδιά οπωροφόρων δένδρων (ένα από μηλιά, ένα από κερασιά, ένα από αχλαδιά και ένα από δαμασκηνιά), τα οποία τοποθετούνταν σε ζεστό μέρος στις 30 Νοεμβρίου, του Αγίου Ανδρέα, ώστε να βγάλουν μπουμπούκια και να ανθίσουν έως την Πρωτοχρονιά.Στα παιδιά προσφέρονται ως αντάλλαγμα για τις ευχές κεράσματα, κέικ, μπισκότα, γλυκά και χρήματα.Το πρωί της πρώτης ημέρας του Νέου Έτους, ορισμένες ορθόδοξες οικογένειες πετούν κέρματα στο νερό, καθώς έτσι πιστεύουν πως θα έχουν καλοτυχία όλη τη χρονιά.Τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου, οι αγρότες κάνουν πρόγνωση καιρού της χρονιάς που έρχεται, χρησιμοποιώντας μεγάλες φλούδες κρεμμυδιού. Ξεφλουδίζουν τα κρεμμύδια ακολουθώντας τη σειρά των μηνών ενός έτους και βάζουν αλάτι σε κάθε φλούδα. Την Πρωτοχρονιά, ένα άτομο με ικανότητες στη μαγική τέχνη και τη μαντεία ελέγχει το επίπεδο υγρασίας στο αλάτι, που έχει λιώσει πάνω στις φλούδες του κρεμμυδιού και έτσι λέγεται πως μπορεί να μάθει τις κλιματικές συνθήκες που θα επικρατήσουν τη νέα χρονιά.Ένα άλλο έθιμο είναι το "Βέργκελ" που αφορά αποκλειστικά ανύπανδρους νεαρούς ανθρώπους και τους γονείς τους. Εκείνος που ακολουθεί το έθιμο θέλει να μάθει τι του επιφυλάσσει το μέλλον και τι είδους σύντροφο θα συναντήσει τη νέα χρονιά.Σύμφωνα με ένα άλλο έθιμο, η νέα χρονιά θα είναι ηλιόλουστη και θα φέρει πλούσια σοδειά στην οικογένεια, αν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς μέχρι τα ξημερώματα μείνει μία λάμπα ανοικτή για να φωτίζει.Το "Πλουγκουσόρουλ" - μικρό αλέτρι, είναι μία παραδοσιακή πομπή, έθιμο που συνδέεται με το όργωμα και τη σπορά των χωραφιών. Έφηβοι και παιδιά πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι κρατώντας στα χέρια κουδούνια, μαστίγια και αυλούς κάνουν θόρυβο για να διώξουν τα κακά πνεύματα τραγουδούν και εύχονται καλή σοδειά.Την Πρωτοχρονιά αναβιώνουν, επίσης, έθιμα και δρώμενα που συνδέονται με τη λατρεία του Ήλιου, όπως το παιχνίδι της αρκούδας και το παιχνίδι με τις μάσκες, τα οποία συνδυάζουν μουσική και χορό.
Βουλγαρία Ένα έθιμο της προπαραμονής της Πρωτοχρονιάς, που τηρείται στη δυτική Βουλγαρία και στην κεντρική οροσειρά του Αίμου, όπως και σε ορισμένες περιοχές στο Δούναβη, είναι το "Λαντούβανε". Το έθιμο συνδέεται με την ανυπομονησία των νεαρών κοριτσιών να παντρευτούν και να αποκτήσουν μία ευτυχισμένη οικογένεια. Στην υπόλοιπη χώρα το "Λαντούβανε" γιορτάζεται στις 24 Ιουνίου, στη γιορτή του Αγίου Ιωάννη.Οι προετοιμασίες αρχίζουν νωρίς το πρωί. Όλα τα κορίτσια του χωριού πετούν τα δαχτυλίδια τους, βρώμη και κριθάρι - τα σύμβολα γονιμότητας- σε ένα καζάνι γεμάτο νερό από κάποια πηγή. Όλα τα δαχτυλίδια είναι δεμένα με κόκκινη κλωστή σε μία δέσμη πολυετών φυτών, κισσό, γεράνι ή βασιλικό. Το καζάνι μένει ανοιχτό τη νύχτα, υπό το φως των άστρων και το επόμενο πρωί, οι κοπέλες χορεύουν γύρω από το καζάνι. Στη συνέχεια, κάποια από τις ηλικιωμένες γυναίκες του χωριού τους λέει τη μοίρα τους.Στη Βουλγαρία, οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα και ανήμερα της Πρωτοχρονιάς. Στο πρωτοχρονιάτικο τραπέζι κυρίαρχη θέση κατέχει η "μπάνιτσα", ένα είδος πίτας με τυρί.Την πρώτη μέρα του νέου έτους, τα παιδιά επισκέπτονται τα γειτονικά σπίτια κρατώντας "σουρβάτσκα", κλαδί από κρανιά, στολισμένη με μάλλινη κλωστή σε έντονο χρώμα και μικρά νομίσματα. Τα παιδιά, συμμετέχοντας στο έθιμο, "σουρβάκανε", εύχονται στα μέλη της οικογένειας που επισκέπτονται, υγεία και ευτυχία όλο το χρόνο.Ένα εντυπωσιακό παραδοσιακό τελετουργικό της Πρωτοχρονιάς είναι το Kukeri (Κούκερι), το οποίο έχει θρακικές ρίζες.Με στολές από ακατέργαστα δέρματα και φοβερές ξύλινες μάσκες, οι Κούκερι γυρίζουν όλο το χωριό και χορεύουν για να φοβίσουν και να διώξουν τα κακά πνεύματα. Στις ζώνες τους κρέμονται πολυάριθμα χάλκινα κουδούνια σε διάφορα μεγέθη τα οποία παράγουν δυνατούς ήχους, ώστε να φύγει το κακό και η αρρώστια.Στο έθιμο συμμετέχουν αποκλειστικά άνδρες, οι οποίοι επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού μόνο τη νύχτα, ώστε το φως της ημέρας να μην τους βρει στο δρόμο.Την Ημέρα της Πρωτοχρονιάς συνηθίζονται οι επισκέψεις σε συγγενείς και φίλους και η ανταπόδοση ευχών για το Νέο Έτος.
Σλοβενία Σε ορισμένα μέρη της Μπέλα Κράινα, το νέο έτος άρχιζε με τη "νοβολέτνιτσα", ένα καρβέλι λευκού ψωμιού που τοποθετείτο στο τραπέζι δίπλα στο χρυστόψωμο. Ο κάθε ένας έπρεπε να πάρει μόνον ένα μικρό κομμάτι του ψωμιού.Σε άλλες περιοχές, όπως στην Καρίνθια, την παραμονή των Χριστουγέννων πρέπει να υπάρχουν στο τραπέζι τρία τέτοια καρβέλια ψωμιού, σε σχήμα τριγώνου μπροστά από τον Εσταυρωμένο και δίπλα σε κερί. Το πρώτο καρβέλι τρώγεται τα Χριστούγεννα το δεύτερο την Πρωτοχρονιά και το τρίτο την Ημέρα των Θεοφανίων.Στην επαρχία Γκορένισκο, πιστεύεται μέχρι σήμερα ότι την ημέρα της Πρωτοχρονιάς ο αγρότης πρέπει πάντα ο ίδιος να εισέρχεται πρώτος στο στάβλο του, καθώς σε αντίθετη περίπτωση δεν θα είναι καλή η νέα χρονιά για το αγρόκτημα.Σε διάφορα μέρη της Σλοβενίας οι κάτοικοι τηρούν το έθιμο της μολυβδομαντείας, δηλαδή πετούν στις 11 το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς λιωμένο μόλυβδο στο νερό και να προσπαθούν να μαντέψουν τη μορφή που σχηματίζεται.Στη Σλοβενία, τα κάλαντα της παραμονής της Πρωτοχρονιάς συμπεριλαμβάνουν και το "Tepezkanje" - Αγίων Νηπίων. Είναι η μόνη μέρα του έτους που τα παιδιά μπορούν να χτυπήσουν ενήλικες χωρίς να τιμωρηθούν. Το έθιμο συνδέεται με την 28η Δεκεμβρίου Ημέρα μνήμης Των υπό του Ηρώδη αναιρεθέντων νηπίων.Η μετάβαση από το παλιό στο νέο έτος είναι περίοδος, κατά την οποία οι άνθρωποι ανταλλάσσουν ευχές και γι αυτό τα παιδιά γυρίζουν από σπίτι σε σπίτι, λένε τα κάλαντα, εύχονται υγεία και ευτυχία.
Κροατία
Στην Κροατία, στο νησί Κρκ, με πλούσια μεσαιωνική παράδοση και έθιμα υποδέχονται το Νέο Έτος με το Φεστιβάλ Ιπποτών που διοργανώνεται από τις 26 Δεκεμβρίου έως την Πρωτοχρονιά.Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς οι κάτοικοι του νησιού Κορτσούλι πάνω από το πλούσιο τραπέζι τραγουδούν τα κάλαντα.Παλιότερα συνήθιζαν να τραγουδούν "καντσονέτα" στην κεντρική πλατεία του Αγίου Ιουστίνου και με κωμικό τρόπο να επικρίνουν τα αρνητικά του χρόνου που πέρασε.Στην Κροατία παλιότερα επικρατούσε η άποψη ότι τα δώρα έφερνε ο μικρός Ιησούς και στις βόρειες περιοχές τον αποκαλούσαν Ίσουσεκ, ενώ στα ηπειρωτικά της χώρας, στη Σλαβονία, τη Μπαράνια και το Σρεμ χρησιμοποιούσαν τη γερμανική λέξη «Κρίστκίντλ».
Σερβία και Μαυροβούνιο
Στη Σερβία, όπως και στο Μαυροβούνιο η Πρωτοχρονιά γιορτάζεται μεταξύ 13 και 14 Ιανουαρίου σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο.Η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία εξακολουθεί να τηρεί το Ιουλιανό ημερολόγιο, το οποίο προσφέρει στους Σέρβους την ευκαιρία να εορτάζουν την Πρωτοχρονιά δυο φορές: μια μαζί με τον υπόλοιπο κόσμο στις 31 Δεκεμβρίου και μια στις 13 Ιανουαρίου.Μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Σέρβοι γιόρταζαν τα Χριστούγεννα στις 7 Ιανουαρίου Η γιορτής της Πρωτοχρονιάς ήταν στις 14 Ιανουαρίου, σύμφωνα με το Παλιό ή Ιουλιανό ημερολόγιο και λέγεται αλλιώς την Ημέρα του Αγίου Βασιλείου ή Μικρά Χριστούγεννα. Κατά την κομμουνιστική περίοδο η Πρωτοχρονιά δεν γιορταζόταν σύμφωνα με την εκκλησία στις 14 Ιανουαρίου, αλλά την 1η Ιανουαρίου.μέχρι τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Σέρβοι γιόρταζαν τα Χριστούγεννα στις 7 Ιανουαρίου, και την Πρωτοχρονιά στις 14 Ιανουαρίου, σύμφωνα, πάλι, με το παλίο ημερολόγιο ή τον λεγόμενο Άγιο Βασίλειο ή Μικρά Χριστούγεννα.Τα παραδοσιακά σερβικά έθιμα της Πρωτοχρονιάς συνδυάζονται με τα δυτικά. Για παράδειγμα, οι Σέρβοι στολίζουν χριστουγεννιάτικα δένδρα, αλλά την παραμονή της Πρωτοχρονιάς όχι των Χριστουγέννων.Την Πρωτοχρονιά ή τα Μικρά Χριστούγεννα, σε πολλά μέρη της Σερβίας, επαναλαμβάνονται χριστουγεννιάτικα έθιμα. Κατά παράδοση καίγεται στο τζάκι το κούτσουρο των Χριστουγέννων "μπάντνιακ", ξύλο βελανιδιάς. Με χαρά αναμένεται στο σπίτι εκείνος που θα κάνει ποδαρικό, που θα μπει πρώτος στο σπίτι με το δεξί πόδι (πολαζάινικ ή πολάζνικ) για να φέρει καλοτυχία. Σε πολλές περιοχές ο πρώτος επισκέπτης του σπιτιού τη νέα χρονιά φέρνει και το μπάντνιακ για να το κάψει στη φωτιά.
Ο Παππούς Πάγος Στην κουλτούρα των Σλάβων χαρακτήρας παρόμοιος του Σάντα Κλάους ή του Άγιου Βασίλη, συνδεδεμένος με την Πρωτοχρονιά και τα δώρα είναι ο Παππούς Πάγος, ο οποίος στη σερβική λέγεται Ντέντα Μραζ, στη ρωσική Ντεντ Μόροζ, στην κροατική Ντιεντ Μραζ, στη βοσνιακή Ντέντο Μραζ και στη σλοβενική Ντέντεκ Μραζ. Ο Παππούς Πάγος φέρνει τα δώρα στα παιδιά, αλλά όχι με μυστικούς τρόπους, καθώς συχνά τα μοιράζει ο ίδιος στη διάρκεια των εορταστικών εκδηλώσεων της Πρωτοχρονιάς.Ο Ντέντα Μραζ έχει παρόμοια εμφάνιση με τον Άγιο Βασίλη. Μετά τη διάσπαση της Γιουγκοσλαβίας ο Ντέντα Μραζ συνδέθηκε με την κομμουνιστική περίοδο και σταδιακά στις χώρες της πρώην Γιουγκοσλαβίας άρχισε να παίρνει τη θέση του ο Ντιεντ Μποζίτσνιακ, ο Παππούς των Χριστουγέννων, ο οποίος φέρνει τα δώρα τα Χριστούγεννα. Ωστόσο σε πολλές οικογένειες ο Ντέντα Μραζ εξακολουθεί να φέρνει τα δώρα την Πρωτοχρονιά. Στη Βουλγαρία, τα δώρα φέρνει ο Ντάντο Κολέντα, Παππούς των Χριστουγέννων, στη Ρουμανία ο Μοζ Κράτσιουμ και στην Αλβανία ο Μπάμπαντίμρι, ο Πατέρας Χειμώνας.
.jpg)
.jpg)
